Glucocorticosteroïden
Glucocorticosteroïden zijn afgeleiden van het hormoon cortisol en staan sinds jaar en dag op de dopinglijst. Ze kunnen remmend werken op ontstekingsreacties, waardoor een sporter toch kan blijven sporten ondanks de aandoening waaraan hij/zij lijdt. Het gebruik van glucocorticosteroïden is alleen binnen wedstrijdverband verboden.
Wat zijn glucocorticosteroïden?
Glucocorticosteroïden zijn afgeleiden van het lichaamseigen cortisol ofwel hydrocortison. Cortisol is een hormoon dat vrijkomt bij stress. Het zorgt bij stressreacties dat glucose kan worden opgebouwd uit spiereiwit. Dit gebeurt zodra er geen glycogeen meer voorradig is in de spieren en wel glucose nodig is om een inspanning te leveren. Verder zorgt cortisol voor een afweerreactie bij ontstekingsprocessen. Glucocorticosteroïden zijn hormonen die in de bijnierschors worden gemaakt. De bijnieren zitten aan de nieren vast. De bijnieren worden aangezet tot productie van deze hormonen als gevolg van stress en zodra er een ontstekingsreactie in het lichaam optreedt. De glucocorticosteroïden worden dan via het bloed vervoerd naar de plaats waar deze ontsteking optreedt om deze te bestrijden.
- De bijnieren liggen bovenop de nieren.
Daarnaast zijn er synthetische afgeleiden van glucocorticoïden, zoals prednison en prednisolon. Deze stoffen hebben een sterkere werking dan het lichaamseigen cortisol.
Waarvoor worden glucocorticosteroïden gebruikt?
In de geneeskunde worden glucocorticosteroïden gebruikt voor de behandeling van ontstekingsreacties, wanneer het eigen afweersysteem tekort schiet. Zo kunnen ze worden gebruikt bij ziekten waarbij heftige ontstekingsreacties kunnen optreden, zoals bepaalde vormen van reuma, colitis ulcerosa (= darmziekte die gepaard gaat met perioden van heftige ontstekingen) en bij opvlammingen van multiple sclerose. Het betreft hier dan sterkere synthetische varianten van cortisol, zoals prednison en prednisolon.
Glucocorticosteroïden kunnen ook in sommige astmageneesmiddelen worden toegepast en ze kunnen ook worden gebruikt om allergische (huid)reacties te verminderen. Het betreft hier dan minder sterke stoffen dan prednison en prednisolon.
Waarom worden ze in de sport gebruikt?
In bepaalde takken van sport lopen sporters risico’s op het krijgen van ontstekingen. Denk bijvoorbeeld maar eens aan wielrenners die elke dag uren op een klein zadeltje zitten. Het komt regelmatig voor dat hun zitvlak geïrriteerd en uiteindelijk ontstoken raakt. Onder strikte voorwaarden mogen deze ontstekingen behandeld worden met glucocorticosteroïden. De strikte voorwaarden zijn ingesteld, omdat het gebruik van glucocorticosteroïden ook een positieve invloed kan hebben op de stemming. Je krijgt er een goed gevoel van, je wordt euforisch. Indirect kan dit prestatiebevorderend werken, omdat de sporter de druk om prestaties neer te zetten dan veel minder voelt. Glucocorticosteroïden worden om deze reden nog wel eens misbruikt in de sport en om dit misbruik tegen te gaan wordt het gebruik aan banden gelegd.
Het gebruik van glucocorticosteroïden in pillen, injecties of infuus kan leiden tot psychische stoornissen, zoals stemmingsstoornissen, hoofdpijn, een hoge bloeddruk, gewichtstoename door het vasthouden van vocht, verhoogde kans op diabetes, hartfalen, botafbraak, spierzwakte en verminderde afweer.
Mogen er helemaal geen glucocorticosteroïden worden gebruikt?
Jawel, enkel glucocorticosteroïden die oraal (via de mond), intraveneus (in een ader), intramusculair (in een spier) of rectaal (via de anus) toegediend worden zijn verboden. Echter, sporters kunnen hier wel een toestemming wegens therapeutische noodzaak voor aanvragen.
Het gebruik van glucocorticosteroïden via elke andere weg (zalf, puffer, intra-articulair, ...) moet zeker steeds vermeld worden bij elke dopingcontrole binnen wedstrijdverband. De controlerende antidopingorganisatie zal dan nagaan of de gevonden concentratie in de urine kan stroken met het opgegeven therapeutisch gebruik.
- Glucocortocosteroïden worden als ontstekingsremmer gebruikt. Het gebruik van glucocorticosteroïden via orale, intraveneuze, intramusculaire of rectale weg is verboden.
Ga naar...
Nieuws
11 mei 2016
- De cijfers en statistieken van het eerste kwartaal 2016 werden gepubliceerd.
cijfers...
17 maart 2016
- Ook de vertegenwoordigers van NADO Vlaanderen waren aanwezig op de jaarlijkse symposia...
07 maart 2016
- Op zaterdag 5 maart 2016 organiseerde NADO Vlaanderen in samenwerking met Vlaams minister...
Nieuwsbrief
Via deze rubriek kan u zich abonneren voor de gratis nieuwsbrief i.v.m. doping en dopingbestrijding in Vlaanderen. Gelieve uw e-mailadres in te vullen en op de knop “inschrijven” te klikken.
Opmerking: uw e-mailadres zal niet voor andere doeleinden worden gebruikt en wordt niet doorgegeven aan andere organisaties of instellingen.
