Bèta-2 agonisten (β-2 agonisten)

Formoterol, salmeterol en salbutamol via inhalatie en in thereapetische dosis zijn toegelaten.

Bèta-2 agonisten vormen een aparte groep op de dopinglijst. Ze worden gebruikt in astmamedicijnen. Ze verhogen ook de hartslag en de stofwisseling waardoor het lichaam meer energie (voor de sportprestatie) kan leveren. De bèta-2 agonist salbutamol zorgt bij hoge doseringen voor extra spieropbouw. Daarnaast kan het gebruik van bèta-2 agonisten leiden tot gezondheidsklachten, zoals beverigheid en hartritmestoornissen.

Bèta-2 agonisten worden in de geneeskunde gebruikt voor de behandeling van (inspannings- en allergeen)astma en andere luchtwegaandoeningen. Ze zijn te verdelen in kort- en langwerkende bèta-2 agonisten. De kortwerkende bèta-2 agonisten, salbutamol en terbutaline, verlichten meteen na inhalatie de klachten. De langdurig werkende agonisten, salmeterol en formoterol, werken pas na een tijdje, maar het effect houdt langer aan.

De bèta-2 agonisten zorgen voor verwijding van de luchtwegen en ze zorgen dat de longblaasjes verder open gaan staan door ontspanning van het spierweefsel in de longen. Daarnaast stimuleren ze het centrale zenuwstelsel. Ze zorgen voor een hogere hartslag en een snellere stofwisseling.

Wanneer bèta-2 agonisten bewust als doping worden gebruikt, worden er doorgaans hogere doseringen toegediend dan wanneer ze als medicijn tegen astma worden toegepast. Het gebruik van bèta-2 agonisten in hoge doseringen kan leiden tot gezondheidsklachten, zoals misselijkheid, duizeligheid, beverigheid, rusteloosheid, hartritmestoornissen en spierkrampen.

Nee, want voor salbutamol geldt een grenswaarde, omdat dit middel bij hoge doseringen voor extra spieropbouw kan zorgen. Het werkt dan als een anabool middel. Wanneer in de urine een concentratie hoger dan 1000 nanogram salbutamol per milliliter wordt aangetroffen wordt het urinemonster als positief beschouwd in de categorie anabole middelen, ongeacht de aanwezigheid van een toestemming.

Ook voor formoterol geldt een grenswaarde: maximaal 36 microgram per 24 uur mag geinhaleerd worden. Wanneer in de urine een concentratie van 30 nanogram per milliliter wordt aangetroffen wordt het urinemonster als positief beschouwd in de categorie anabole middelen.

Voor de andere bèta-2 agonisten die hier genoemd zijn is geen grenswaarde opgesteld, maar ook voor die stoffen geldt dat de sporter altijd de dosering moet volgen die op zijn of haar toestemming staat vermeld.

Ja, zo haalde de Spaanse wielrenner Pereiro in januari 2007 het nieuws doordat er tot twee keer toe salbutamol in zijn urine was aangetoond tijdens de Tour de France van 2006. Hij bleek echter in het bezit van een toestemming voor het gebruik van dit middel, hoewel het salbutamolgehalte in zijn urine hoger was dan de toegestane 1000 nanogram per milliliter. In juni 2007 werd Petacchi tijdens de Giro van Italië verdacht van het ten onrechte gebruiken van het bèta-2 agonist salbutamol, maar hij bleek in het bezit van een toestemming die door de UCI was verstrekt. Maar omdat het salbutamolgehalte in zijn urine hoger was dan de toegestane 1000 nanogram per milliliter moest hij, ondanks het bezit van zijn toestemming, toch verantwoording afleggen voor deze hoge waarde. Hij is op 24 juli door de Italiaanse wielerbond FCI vrijgesproken, omdat deze de afwijking van de norm niet zo groot vond. Het kostte hem wel de deelname aan de Tour de France, omdat zijn wielerteam hem door de verdenking van een overtreding van het dopingreglement niet selecteerde voor deelname.